De belichtingsdriehoek
Een foto moet goed belicht zijn.
Maar wanneer is een foto eigenlijk goed belicht?
De belichtingsmeter van de camera helpt: We kunnen 3 stops onderbelicht tot 3 stops overbelicht zien
We moeten rekening houden met 3 zaken:
- ISO
- Sluitertijd
- Diafragma
ISO
“Vroeger” kochten we fotorolletjes van bv. 100 ASA, 200 ASA, 400 ASA, 800 ASA enz.
Nu hebben we een digitale sensor, en spreken we over ISO.
Iedere camera heeft een eigen ISO-norm en een eigen max-ISO
ISO
Als we beginnen met ISO 50 en dat dan verdubbelen:
50 - 100 - 200 - 400 - 800 - 1600 - 3200 - 6400 - 12800 - 25600
Zo’n verdubbeling noemen we een stop
Dan kies je toch de hoogste ISO-waarde?
Nee!
Ruis wordt versterkt in de donkere- en midden tonen
En altijd de laagste SIO-waarde? Nee, ook niet!
Het is een goed uitgangspunt, maar bedenk dat we nog ruimte hebben tot aan de hoogste ISO-waarde.
En in Lightroom en Photoshop kunnen we flink wat ruis onderdrukken.
Schakel de AUTO ISO wel uit als je grip op de ISO wilt houden.
SLUITERTIJD
De sluitertijd geeft je invloed op beweging. Denk aan:
Kinderen
Dieren
Sport
Water
Avondfotografie
-
1/1000 - 1/500 - 1/250 - 1/125 - 1/60 - 1/30 - 1/15 - 1/8 - 1/4 - 1/2 sec.
Ook dit noemen we stops
Beweging vastleggen
Beweging bevriezen
Lange sluitertijd
Lange sluitertijd
Diafragma
De lensopening met die moeilijke getallen!
Ezelsbruggetje: We hoeven alleen 1 en 1.4 te onthouden en die steeds te verdubbelen!
1 2 4 8 16 32
1.4 2.8 5.6 11 22
En die schuiven we dan in elkaar:
1 - 1.4 - 2 - 2.8 - 4 - 5.6 - 8 - 11 - 16 - 22 - 32
En ook dit noemen we stops
Een groot diafragma (klein getal) = meer licht
Waarom niet altijd een groot diafragma? Groot diafragma = minder scherptediepte
Scherptediepte hangt af van de lens, de afstand tot het onderwerp en het diafragma.
Klein diafragma
Veel scherptediepte, alles scherp
Groot diafragma Weinig scherptediepte
Groot diafragma Weinig scherptediepte
Klein diafragma Toch weinig scherptediepte
De waterkraan
Hoe lang valt er licht op de sensor
Hoeveel Versterken we het Invallend licht
Hoe ver openen we de lens
Wat zijn de licht
omstandigheden
Nu we dit weten
Camera op M
Geen auto-ISO
Belichtingscorrectie op 0
Begin met bv. ISO 100, f/11 en 1/100s
Belichting goed?
Scherptediepte zoals gewenst?:
Nee? Diafragma en/of Sluitertijd anders
(Evt. ISO omhoog, niet boven max-ISO)
Stops
Dat kan de camera toch ook?
Ja, maar stel dat je een 6-stops ND filter wilt gebruiken?
We hadden bv. een waterval scherp gesteld en belicht op ISO 100, f/11 en 1/250 sec.
Met dit ND filter verliezen we 6 stops, die moeten we compenseren. We willen niet de scherptediepte veranderen, dus sluitertijd en ISO aanpassen blijven over.
Sluitertijd:
6 stops = 1/125 > 1/60 > 1/30 > 1/15 > 1/8 > 1/4s
Op statief kunnen we dus dezelfde belichting krijgen als zonder ND filter bij 1/4 sec.
Hadden we niet verder willen gaan dan 4 stops in de sluitertijd = 1/30 sec., dan zul de ISO nog 2 stops moeten verhogen:
200 > 400.
Het resultaat: 1/4s, ISO-400, 1/30s geeft dezelfde belichting.